Kary i nagrody w wychowaniu dzieci
Kara i nagroda są metodami wychowawczymi polegającymi na eliminowaniu niewłaściwych zachowań, w odniesieniu do kary lub na tworzeniu dla dziecka atrakcyjnego przedsięwzięcia czyli dostarczaniu mu nagrody w następstwie pozytywnego zdarzenia.
Stosowanie kary zależy od konsekwencji stosowania tej metody czyli, czy pojawia się za każdym razem gdy wystąpi niepożądane zachowanie. Musimy jednak pamiętać, że kara jest tylko środkiem doraźnym, zastosowanym pod wpływem złości czy emocji. Często jest też zbyt surowa w porównaniu z przewinieniem dziecka.
Stosowanie nagród powinno zdarzać się częściej niż stosowanie kar.
Nagroda natomiast to nie tylko dawanie cukierków, pieniędzy, zabawek lecz także czynności np. wspólna gra w piłkę ojca z synem, wspólne oglądanie filmu, wyjście na spacer czy miła rozmowa podczas której dziecko odczuje, że rodzic jest z niego dumny.
Rodzice, którzy rozsądnie stosują kary i możliwie często nagrody powodują u dzieci tzw. „motywowanie wewnętrzne”.
Wyeliminowanie kar i nagród jest nierealne, gdyż są one związane z naszym systemem społecznym i mentalnością ludzi. Należy zatem pamiętać, aby kary nie były zbyt surowe, a nagrody zbyt duże.
Zrozumienie, akceptacja, ufność, wzajemny szacunek i rozmowa wyjaśniająca w sytuacjach trudnych dla dziecka lepiej sobie poradzą niż najatrakcyjniejsza nagroda czy najsurowsza kara.
Poradę tę opracowałam na podstawie literatury:
1. Gordon T. „Wychowanie bez porażek”.
2. Popielarska A., Mazurowska M. „Dlaczego nasze dzieci sprawiają trudności wychowawcze”.